Bài giảng Dung sai và kỹ thuật đo - Chương 2: Các khái niệm cơ bản về dung sai, lắp ghép và đo lường - Thái Thị Thu Hà

Nội dung text: Bài giảng Dung sai và kỹ thuật đo - Chương 2: Các khái niệm cơ bản về dung sai, lắp ghép và đo lường - Thái Thị Thu Hà

1. CHƯƠNG 2: CAÙC KHAÙI NIEÄM CÔ BAÛN VEÀ DUNG SAI, LAÉP GHEÙP VAØ ÑO LÖÔØNG - Ñaëc tính laép gheùp ñöôïc xaùc ñònh bôûi hieäu soákíchthöôùcbeàmaëtbao(D)vaøbeàmaëtbò bao ( d): Laép loûng: S=D-d TD Td max S max D Dmin min Sơ đồ biểu diễn kích thước, sai lệch và dung sai max min S d d CHƯƠNG 2 CÁC KHÁI NIỆM CƠ CHƯƠNG 2 CÁC KHÁI NIỆM CƠ 9/9/2012 5 9/9/2012 6 BẢN PGS.TS THÁI THỊ THU HÀ BẢN PGS.TS THÁI THỊ THU HÀ CHƯƠNG 2: CAÙC KHAÙI NIEÄM CÔ BAÛN VEÀ CHƯƠNG 2: CAÙC KHAÙI NIEÄM CÔ BAÛN VEÀ DUNG SAI, LAÉP GHEÙP VAØ ÑO LÖÔØNG DUNG SAI, LAÉP GHEÙP VAØ ÑO LÖÔØNG S = D -d Độ hở lớnnhất: max max min Laép chaët: N=d- D Độ hở nhỏ nhất Smin = Dmin -dmax . Độ dôi lớn nhất: S S Độ hở trung bình: max min N = d -D = es – EI Sm max max min 2 .Độ dôi nhỏ nhất :  Từ các công thức trên có: Nmin = dmin -Dmax = ei - ES . Độ dôi nhỏ nhất : Smax = (Dmax –DDN) - (dmin –dDN) = ES - ei Nmin = dmin -Dmax = ei – ES S = (D –D ) - (d –d ) = EI – es . Độ dôi trung bình: N N min min DN max DN N max min  Dung sai của độ hở: m 2 T = N –N = d -D -(d -D ) = T + T TS =Smax -Smin = ES - ei - EI + es = TD +Td N max min max min min max d D CHƯƠNG 2 CÁC KHÁI NIỆM CƠ . CHƯƠNG 2 CÁC KHÁI NIỆM CƠ 9/9/2012 7 9/9/2012 8 BẢN PGS.TS THÁI THỊ THU HÀ BẢN PGS.TS THÁI THỊ THU HÀ
2. CHƯƠNG 2: CAÙC KHAÙI NIEÄM CÔ BAÛN VEÀ CHƯƠNG 2: CAÙC KHAÙI NIEÄM CÔ BAÛN VEÀ DUNG SAI, LAÉP GHEÙP VAØ ÑO LÖÔØNG DUNG SAI, LAÉP GHEÙP VAØ ÑO LÖÔØNG 2.2: cấu trúc cơ bản của hệ thống đo 2.2: cấu trúc cơ bản của hệ thống đo • Đolường là điềucầnthiết để quan sát và là khoa học để kiểmtra.Là nềntảng và quan trọng trong khoa họcvàkỹ thuật. Có thể nói rằng khoa họcphụ thuộnvàviệc đolường. Đolường là hành động vớimột chứcnăng nhất định để phát hiệnsự thay đổicủa đạilượng vậtlýnhờ cảmbiến.Hệ thống đobaogồmtấtcả các thành phầncầnthiết để thực hiệnviệc đo • Trong kỹ thuật, hệ thống đo được dùng với3mục đích chính : 1. Để thu thập các dữ liệu 2. Để phát hiệnhoặckiểmtra 3. Là mộtphầntử củahệ thống điều khiển CHƯƠNG 2 CÁC KHÁI NIỆM CƠ CHƯƠNG 2 CÁC KHÁI NIỆM CƠ BẢN 9/9/2012 13 9/9/2012 14 BẢN PGS.TS THÁI THỊ THU HÀ PGS.TS THÁI THỊ THU HÀ CHƯƠNG 2: CAÙC KHAÙI NIEÄM CÔ BAÛN VEÀ CHƯƠNG 2: CAÙC KHAÙI NIEÄM CÔ BAÛN VEÀ DUNG SAI, LAÉP GHEÙP VAØ ÑO LÖÔØNG DUNG SAI, LAÉP GHEÙP VAØ ÑO LÖÔØNG 2.2: cấu trúc cơ bản của hệ thống đo 2.2: cấu trúc cơ bản của hệ thống đo •Dụng cụđượcdùngđể giám sát tình trạng của các biếnvậtlý. Chúng đượcthiếtkếđểduy trì mối quan hệ giữa các thông số được đo •Hệ thống đobaogồmtấtcả các thành phầncầnthiết để tạora quá trình đo, hệ thống đocóbaphầntử chính : Thông số cần đo 1. Phầntử cảmbiến ( chuyển đổi) Phần tử cảm biến Hiển thị Xử lý tín hiệu (Đầu dò) 2. Xử lý tín hiệu hoặc ghi 3. Hiểnthị CHƯƠNG 2 CÁC KHÁI NIỆM CƠ CHƯƠNG 2 CÁC KHÁI NIỆM CƠ BẢN 9/9/2012 15 9/9/2012 16 BẢN PGS.TS THÁI THỊ THU HÀ PGS.TS THÁI THỊ THU HÀ
3. CHƯƠNG 2: CAÙC KHAÙI NIEÄM CÔ BAÛN VEÀ CHƯƠNG 2: CAÙC KHAÙI NIEÄM CÔ BAÛN VEÀ DUNG SAI, LAÉP GHEÙP VAØ ÑO LÖÔØNG DUNG SAI, LAÉP GHEÙP VAØ ÑO LÖÔØNG 2.2: cấu trúc cơ bản của hệ thống đo CHỨC NĂNG CƠ BẢN CỦA HỆ THỐNG ĐO LƯỜNG • Giám sát các quá trình và các nguyên công. • Điều khiển các quá trình. • Phân tích thực nghiệm các quá trình kỹ thuật. CHƯƠNG 2 CÁC KHÁI NIỆM CƠ BẢN CHƯƠNG 2 CÁC KHÁI NIỆM CƠ BẢN 9/9/2012 21 9/9/2012 22 PGS.TS THÁI THỊ THU HÀ PGS.TS THÁI THỊ THU HÀ CHƯƠNG 2: CAÙC KHAÙI NIEÄM CÔ BAÛN VEÀ CHƯƠNG 2: CAÙC KHAÙI NIEÄM CÔ BAÛN VEÀ DUNG SAI, LAÉP GHEÙP VAØ ÑO LÖÔØNG DUNG SAI, LAÉP GHEÙP VAØ ÑO LÖÔØNG 2.2: cấu trúc cơ bản của hệ thống đo Chứcnăng điềukhiển • Là thành phầncủahệ thống điềukhiển. Chức năng giám sát • Để điềukhiểnmộtthôngsố nào đótronghệ Ví dụ các dụng cụ như nhiệtkế,ápkế,các thống điềukhiểnphảnhồi, việc đầutiênlàcần đồng hồ nước, đồng hồđiện.v.v phải đonó.Hệ thống điềukhiểncóthể cần thông tin từ nhiềudụng cụđo, ví dụ như trong hệ thống điềukhiểnmáybay. CHƯƠNG 2 CÁC KHÁI NIỆM CƠ BẢN CHƯƠNG 2 CÁC KHÁI NIỆM CƠ BẢN 9/9/2012 23 9/9/2012 24 PGS.TS THÁI THỊ THU HÀ PGS.TS THÁI THỊ THU HÀ
4. CHƯƠNG 2: CAÙC KHAÙI NIEÄM CÔ BAÛN VEÀ DUNG SAI, CHƯƠNG 2: CAÙC KHAÙI NIEÄM CÔ BAÛN VEÀ DUNG SAI, LAÉP GHEÙP VAØ ÑO LÖÔØNG LAÉP GHEÙP VAØ ÑO LÖÔØNG 2.3:Phân loại các phương pháp đo và kiểm tra. 2.3:Phân loại các phương pháp đo và kiểm tra. ÑÒNH NGHÓA ÑO LÖÔØNG ÑÒNH NGHÓA ÑO LÖÔØNG Ño löôøng laø khoa hoïc veà kyõ thuaät ño, về dụng cụ.Ño • löôøng raát quan troïng ôû taát caû caùc coâng ñoaïn cuaû vieäc cheá Đo là quá trình so sánh. taïo, quaù trình nghieân cöùu vaø thieát keá nó ảnh hưởng tôùi chaát löôïng cuûa saûn phaåm. Ñoù laø vì : 1. Ño löôøng seõ giuùp cho vieäc ñaûm baûo ñoä chính xaùc vaø chaát Đại lượng löôïng cuûa saûn phaåm trong moät phaïm vi lôùn vaø quaù trình cheá Chuẩn taïo. cần đo 2. Caùc yeâu caàu nghieâm ngaët ñeå caùc heä thoáng daãn ñoäng laøm vieäc chính xaùc cho caùc thaønh phaàn cheá taïo , caàn thieát phaûi Quá trình so sánh Kết coù khoa hoïc veà ño löôøng vaø kyõ thuaät ño ñeå coù theå cung caáp quả vieäc ño chính xaùc söï thay ñoåi caùc bieán vaø ñaëc tính cuûa noù . 3. Coâng nghieäp cheá taïo maùy ñoùng moät vai troø quan troïng , neân KẾT QUẢ CỦA PHÉP ĐO kyõ thuaät ño caàn phaûi ñöôïc naâng cao ñeå naâng cao tính caïnh LÀ GIÁ TRỊ BẰNG SỐ tranh cuaû saûn phaåm. CHƯƠNG 2 CÁC KHÁI NIỆM CƠ BẢN 9/9/2012 CHƯƠNG 2 CÁC KHÁI NIỆM CƠ BẢN 9/9/2012 29 9/9/2012 30 PGS.TS THÁI THỊ THU HÀ PGS.TS THÁI THỊ THU HÀ CHƯƠNG 2: CAÙC KHAÙI NIEÄM CÔ BAÛN VEÀ DUNG SAI, CHƯƠNG 2: CAÙC KHAÙI NIEÄM CÔ BAÛN VEÀ DUNG SAI, LAÉP GHEÙP VAØ ÑO LÖÔØNG LAÉP GHEÙP VAØ ÑO LÖÔØNG 2.3:Phân loại các phương pháp đo và kiểm tra. Phân loạiphương pháp đo b. Dựa vào quan hệ giữagiátrị chỉ thị trên dụng cụ ( Phân loại phương pháp đo máy đo) vàgiátrị của đạilượng đo : a. Dựa vào quan hệ giữacácgiátrị cầntìmvà  Đotuyệt đối. đốitượng đo:  Đososánh. • Đotrựctiếp. • Đogiántiếp. CHƯƠNG 2 CÁC KHÁI NIỆM CƠ BẢN CHƯƠNG 2 CÁC KHÁI NIỆM CƠ BẢN 9/9/2012 31 9/9/2012 32 PGS.TS THÁI THỊ THU HÀ PGS.TS THÁI THỊ THU HÀ
5. CHƯƠNG 2: CAÙC KHAÙI NIEÄM CÔ BAÛN VEÀ DUNG SAI, CHƯƠNG 2: CAÙC KHAÙI NIEÄM CÔ BAÛN VEÀ DUNG SAI, LAÉP GHEÙP VAØ ÑO LÖÔØNG LAÉP GHEÙP VAØ ÑO LÖÔØNG 2.4: Các nguyên tắc cơ bản dùng trong đo lường Phân lọai phương pháp kiểm tra Nguyên tắc ABBE: a. Dựa vào tính chất sử dụng của kết quả kiểm tra. Khi kích thước đovàkíchthướcmẫunốitiếpnhau  Kiểm tra bị động. thì phép đo đạt được độ chính xác cao nhất.  Kiểm tra chủ động. * Đốivớithướccặp b. Dựa vào nội dung kiểm tra f  Kiểm tra từng yếu tố. 1  L’  Kiểm tra tổng hợp. S  L CHƯƠNG 2 CÁC KHÁI NIỆM CƠ BẢN CHƯƠNG 2 CÁC KHÁI NIỆM CƠ BẢN 9/9/2012 37 9/9/2012 38 PGS.TS THÁI THỊ THU HÀ PGS.TS THÁI THỊ THU HÀ ƯƠ ÙC KHAÙI NIEÄM CÔ BAÛN VEÀ DUNG SAI, CHƯƠNG 2: CAÙC KHAÙI NIEÄM CÔ BAÛN VEÀ DUNG SAI, CH NG 2: CA LAÉP GHEÙP VAØ ÑO LÖÔØNG LAÉP GHEÙP VAØ ÑO LÖÔØNG 2.4: Các nguyên tắc cơ bản dùng trong đo lường 2.4: Các nguyên tắc cơ bản dùng trong đo lường Nguyên tắc ABBE Nguyên tắc chuỗi kích thước ngắn nhất. * Đối với panme D1 D2 D1 D 2 L = L1 + 2 D1 D 2 L = L2 - L1 2 L L L L = 1 2 2 L2 CHƯƠNG 2 CÁC KHÁI NIỆM CƠ BẢN CHƯƠNG 2 CÁC KHÁI NIỆM CƠ BẢN 9/9/2012 39 9/9/2012 40 PGS.TS THÁI THỊ THU HÀ PGS.TS THÁI THỊ THU HÀ